Ο χρόνος είναι άλλος για μας, τους παροδικούς, κι άλλος για τους θεσμούς, τις ιδέες, τις κοινωνικές σταθερές. Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης έκλεισε φέτος τα 90 χρόνια ζωής και το γιορτάζει. Τα ήδη καθιερωμένα «ΑΠΘ την Κυριακή» και η Φοιτητική Εβδομάδα, το μεγάλο φοιτητικό φεστιβάλ, αποκτούν επετειακό χαρακτήρα και εντάσσονται σε εξαιρετικά πολυποίκιλες εκδηλώσεις για τα 90χρονα, που σχεδίασε επιτροπή με επικεφαλής τον Σπύρο Βούγια. (https://youtu.be/-kZKE-sebUo και https://youtu.be/F3pEqtikrrA )

Κάμποσα ακούγονται τα 90 χρόνια του ΑΠΘ (εδώ μια σπάνια ιστορική-φωτογραφική αναδρομή https://www.auth.gr/history) αλλά  η μεγάλη εικόνα του Χρόνου μετά βίας μετεφηβική ηλικία δείχνει. Τι είναι 90 χρόνια σαν πανεπιστημιακή ηλικία για τον μεγαλύτερο στη χώρα (αριθμητικά και μόνο μιλώντας) παραγωγό σκέψης κι έρευνας, λόγου και αισθήματος;

Νιάτο, σαν τις φοιτήτριες και τους φοιτητές του, είναι το ΑΠΘ και μακάρι να έχει όλα τα μετεφηβικά γνωρίσματα: Αυθορμητισμό, εξωστρέφεια και διάθεση για αμφισβήτηση, ανάγκη για επιβράβευση και αέναη κριτική, οραματικό ρομαντισμό και απόσταση από ωφελιμισμούς και τακτικές. Οχι, ας μη μιζερεύουμε αναλογιζόμενοι αδυναμίες και παθογένειες τέτοιες μέρες εορτασμού. Εξάλλου αυτές δεν ενδημούν μόνο στο ΑΠΘ αλλά εικόνα όλων μας είναι και παντού μας ακολουθούν.

Χιλιάδες Ελληνίδες και Έλληνες με τον τρόπο τους ή και από απόσταση συνεορτάζουν, μια και δεσμός βαθέος αισθήματος τους συνδέει με το Ίδρυμα. Τόσες και τόσοι έμαθαν, ερεύνησαν, πίστεψαν ή αμφισβήτησαν, τα κατάφεραν ή δυσκολεύτηκαν,  συνέχισαν ή εγκατέλειψαν αλλά πάνω απ’ όλα έζησαν, ζουν και θα ζήσουν την ανεπίστρεπτη μετεφηβεία σ’ ένα ενυδρείο θαυμαστό, που μας «εδόθη». Αυτή η χρονική στιγμή της ζωής τόσων επί δεκαετίες νέων είναι που δίνει τόνο και ύφος, μοναδικότητα κι ελπίδα στην πόλη της Θεσσαλονίκης. Εκεί, στ’ αμφιθέατρα και στα γρασίδια πάντα θα υπάρχουν εικοσάχρονα…

Είναι αδύνατο να διανοηθεί κανείς την πόλη χωρίς το Αριστοτέλειο κι ας μην έχουν καταφέρει ακόμη να αλληλοεπιδρώνται, όσο τους αξίζει. Αν το δεις αλλιώς, σε 104 χρόνια ελευθερίας, γνωρίζονται μόλις 90 — έχουμε χρόνο μπρος μας. Και όμως η ως τώρα διαδρομή και ο απολογισμός έδειξαν έργο, προσωπικότητες, προσφορά και παρακαταθήκες.

Η μεγάλη εικόνα του Χρόνου, ξαναγυρνώντας 90 χρόνια πριν, μας δείχνει και τη σπουδαιότερη ίσως παρακαταθήκη για σήμερα, για τις μέρες της Κρίσης, που τώρα βιώνουμε:

Τρία-τέσσερα χρόνια μετά τη μεγαλύτερη νεότερη εθνική τραγωδία, την Μικρασιατική Καταστροφή, μέσα στον όλεθρο και την συμφορά, κάποιοι απτόητοι ρομαντικοί, ονειροπόλοι και οραματιστές, είχαν τη δύναμη και το κουράγιο να θεμελιώσουν το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News