Η απογευματινή βόλτα την Κυριακή, στο κέντρο της Αθήνας, στην Πλάκα, το Μοναστηράκι, το Λόφο του Φιλοπάππου, αποτελεί ίσως μια μορφή παράδοσης για τον Αθηναίο, αλλά και για τον επισκέπτη της Αθήνας. Ο κυριακάτικος ήλιος μπορεί να αναδείξει αυτά τα τόσο ετερόκλητα στοιχεία αρχιτεκτονικής ιστορίας, όπου ο αρχαίος, ο βυζαντινός και ο σύγχρονος ελληνικός πολιτισμός συγκλίνουν σε ένα απαράμιλλο μωσαϊκό χαοτικής ομορφιάς. Εδώ, το ανατολίτικο χρώμα και άρωμα της πλατείας του Μοναστηρακίου, συναντά τις λιτές, ήρεμες ρωμαϊκές και αρχαιοελληνικές γραμμές, που με τη γαλήνια αύρα που αποπνέουν, δημιουργούν αυτή τη μοναδική αντίθεση, του ιστορικού κέντρου των Αθηνών. Ομως σαν τέτοιο, δεν απολαμβάνει της ανάλογης προσοχής και σημασίας από κανέναν φορέα: το ιστορικό κέντρο της Αθήνας, είναι ένα ιστορικό και πολιτιστικό διαμάντι που κρατούμε στα χέρια μας, αλλά δυστυχώς δεν ξέρουμε καθόλου να το αναδείξουμε και το αφήνουμε να χάνει τη λάμψη του, να αργοσβήνει.

Αν συγκρίνουμε το ιστορικό κέντρο της Ρώμης με το δικό μας, η σύγκριση θα μας γειώσει πολύ απότομα. Οι Ρωμαίοι όχι μόνο ξέρουν να προσέχουν και να φροντίζουν τον ιστορικό τους πλούτο, αλλά και να τον αναδεικνύουν με κάθε τρόπο, από τη σηματοδότηση μέχρι την πολεοδομία, μέχρι τον τουριστικό σχεδιασμό και διαχείριση, προσέχοντας κάθε λεπτομέρεια. Γνωρίζουν ότι η πόλη τους αποτελεί πόλο έλξης του πολιτιστικού τουρισμού και φροντίζουν να το εκμεταλλεύονται με κάθε τρόπο. Στη δικιά μας περίπτωση, αποδεικνυόμαστε πολύ λίγοι, χωρίς όραμα, σχεδόν αδιάφοροι, παρόλο που η πολιτιστική σημασία του ιστορικού μας κέντρου μπορεί να είναι ανώτερη και από αυτή της Ρώμης, γιατί απλούστατα δε γνωρίζουμε, δε μπορούμε, ή δε θέλουμε εν τέλει, να διαχειριστούμε και να αναδείξουμε τον ιστορικό μας πλούτο, την εικόνα μας, το όραμά μας.

Η δικιά μου απογευματινή βόλτα, δυστυχώς, μου επιβεβαίωσε την έλλειψη οράματος, αφότου μάλιστα είχα επισκεφτεί πρόσφατα τη Ρώμη, οπότε η σύγκριση ήταν αρκετά πρόσφατη. Σίδερα και σκαλωσιές, παντού, ατάκτως ερριμμένα, μέσα στους αρχαιολογικούς χώρους, επί χρόνια, ίσως επί δεκαετίες, τόσο που σε κάποια σημεία μέσα από τα ερείπια φυτρώνουν δέντρα! Εικόνες που συναντούμε καθημερινά, απολαμβάνοντας ίσως τον καφέ μας, και έχουμε φτάσει στο σημείο να τα αποδεχόμαστε ως μια πραγματικότητα. Αδιαφορία, κυνική και επικίνδυνη αδιαφορία και παντελής έλλειψη οράματος από κάθε αρμόδιο φορέα. Ελλιπείς σηματοδοτήσεις, πινακίδες πληροφοριών που προκαλούν γέλιο, έλλειψη χωροταξίας και οργάνωσης, τόσο που οι αρχαιολογικοί χώροι να αντικαθρεπτίζουν υπηρεσίες δημοσίου και όχι την ιστορική μοναδικότητα τους και πολιτιστική σφραγίδα τους.

Συγκεκριμένα, ο χώρος της Βιβλιοθήκης του Αδριανού, μοιάζει σαν εγκαταλελειμμένη αρχαιολογική έρευνα. Τα στηρίγματα και οι σκαλωσιές στο κτίσμα επί της Αιόλου, είναι τα μισά πεσμένα, σκουριασμένα, δίνοντας μια εξαιρετικά άσχημη εικόνα, ενώ σε άλλο σημείο είναι σαν κάποιο φορτηγό να ξεφόρτωσε παλιοσίδερα μέσα στο χώρο. Αλλού πάλι, κάπου ανάμεσα από τα ερείπια, έχουν φυτρώσει κανονικά δέντρα, μια εικόνα πλήρους εγκατάλειψης ακριβώς δίπλα από τα τραπεζάκια γεμάτα από ξένους τουρίστες και έλληνες που απολαμβάνουν τον καφέ τους. Λίγο πιο κάτω, στο χώρο αντίκρυ της Βιβλιοθήκης, φτάνει μόνο να κοιτάξεις μέσα από την περίφραξη για να δεις εργασίες, ανασκαφών ίσως, είτε που έχουν μείνει μισοτελειωμένες, (είτε που έχουν τελειώσει;), γεμάτες με μπάζα και σκουπίδια, και παλιές ξύλινες σκάλες.

Από την άλλη πλευρά, φτάνοντας στη ρωμαϊκή αγορά, το βλέμμα μας θα αιχμαλωτίσει ένας πελώριος, άσχημος πράσινος μουσαμάς, πίσω από τον πύργο των Αέρηδων, ενώ γύρω από το χώρο υπάρχουν διάσπαρτες ακαθαρσίες. Καμία λειτουργία ανάδειξης του χώρου, καμία έρευνα βελτιωμένης πολιτιστικής διαχείρισης, παράλληλες εκθέσεις, δρώμενα, μόνο κάποιες στραβές πινακίδες γενικής ένδειξης και κάποιοι, λίγοι, πίνακες πληροφοριών. Η ρωμαϊκή αγορά, όπως και Βιβλιοθήκη του Αδριανού, όπως και ο Παρθενώνας, αποτελούνε πολιτιστική κληρονομιά που ανήκει σε όλο τον κόσμο, όχι μόνο σε μας, απλά σε μας δόθηκε η τύχη και η ευθύνη συνάμα, να έχουμε γεννηθεί στον ίδιο αυτό τόπο και υποχρέωση μας, είναι να τον διαφυλάσσουμε για τις επόμενες γενεές αλλά και να τον δείχνουμε περήφανα στον κόσμο όλο.

Πρόσφατα ο Ματέο Ρέντσι στην Ιταλία ανακοίνωσε την επένδυση 2 δις. ευρώ στον πολιτισμό και την ασφάλεια, δηλώνοντας παράλληλα ότι εάν «θέλουμε να σώσουμε την Ευρώπη, πρέπει πρώτα να σώσουμε τον πολιτισμό μας».  Μήπως πρέπει να παραδειγματιστούμε ως χώρα με τον εφάμιλλο, εάν όχι εκτενέστερο πολιτιστικό πλούτο από τη γείτονα μας χώρα;

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News